မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ စိုက်ပျိုးရေး ကဏ္ဍဆိုင်ရာ ရင်းနှီးမြှုပ်နံှမှု အပိုင်းကို ရှင်းရှင်း လင်းလင်း သိရှိနိုင်ရေး စောင့်ကြည့်နေတဲ့ ထိုင်း ဆန် ကုမ္ပဏီများ ရှိနေ
ကြာသပတေးနေ့ ၃၁ ဇန်နဝါရီလ ၂၀၁၃ 17:51 PM
ထိုင်းနိုင်ငံမှ တတိယ အများဆုံး ပြည်ပသို့ ဆန် တင်ပို့နေသော ]]Capital Rice Ltd.}} အပါအဝင် အခြား ဆန် တင်ပို့သော ကုမ္ပဏီများဟာ အရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံများမှာ စီးပွားရေး ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရန် အခြေအနေကို လေ့လာ နေကြပါတယ်။ မြန်မာ နိုင်ငံထိကို လည်းခဲျ့ထွင်ရန် စိတ်ဝင်စားကြောင်းနဲ့ စိုက်ပျိုးရေး ကဏ္ဍနဲ့ စပ်လျဉ်းပြီး မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နံှမှု ဥပဒေကို ရှင်းရှင်း လင်းလင်း သိရှိ နိုင်သည်ထိ စောင့်ဆိုင်း သွားမယ်လို့ ]]Capital Rice Ltd.}} မှ ဒုတိယ မန်နေဂျင်း ဒါရိုက်တာ Wanlop Pichpongsa က ပြောကြားခဲ့ ပါတယ်။
]]Capital Rice Ltd.}} ဟာ ၎င်းရဲ့ စီးပွားရေး လုပ်ငန်း အချို့ကို ကမ္ဘော ဒီးယား ဘက်သို့ ရွှေ့ပြောင်းနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အစိုးရရဲ့ ဝင်ရောက် စွက်ဖက်မှုများ၊ ကြားခံ ဝင်ရောက်မှုများ နိုင်ငံပိုင် ဆန်အဖြစ် ခွဲဝေပေးရမှုနဲ့ သင်္ဘော တင်ရန် စရိတ် စက ဈေးကြီး မြင့်မှုများကြောင့် ထိုင်းဈေးကွက် ကံျု့လာတဲ့ အတွက် ဖြစ်ပါတယ်။
]]Capital Rice Ltd.}} မှ ဒုတိယ မန်နေဂျင်း ဒါရိုက်တာ Wanlop Pichpongsa က ၎င်းတို့ ကုမ္ပဏီ အနေနဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားမှာ အလတ် တန်းစား ဆန်စက်တစ်လုံး တည်ထားပြီ ဖြစ်ကြောင်းနဲ့ ယခုနှစ် ပထမ လေးလပတ် ကာလ အတွင်းမှာ ကြိတ်ခွဲ ထုတ်လုပ်ပြီး ပြည်ပသို့ တင်ပို့မှု စတင် နိုင်တော့မယ်လို့ ရိုက်တာ သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့ ပါတယ်။
လတ်တလောမှာ ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံဟာ အရှေ့တောင် အာရှမှာ အသင့်တော်ဆုံး နိုင်ငံ ဖြစ်တယ်လို့ ]]Capital Rice Ltd.}} က ပြောဆို လျက်ရှိပါတယ်။ ယခုနှစ်မှ ဆန်တန်ချိန် ၃ဝဝဝဝ ခန့် ကမ္ဘောဒီးယားမှ တဆင့် တင်ပို့ နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ခန့်မှန်း ထားကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့ ပါတယ်။ ဒီပမာဏဟာ ထိုင်းမှ ပုံမှန် တင်ပို့တဲ့ ဆန် တန်ချိန်ရဲ့ ၂ဝ ရာခိုင်နှုန်း မျှသာ ရှိပြီး ထိုင်းနိုင်ငံဟာ နှစ်စဉ် ဆန်တန်ချိန် ၂ သန်းခန့် တင်ပို့ လျက်ရှိသော်လည်း ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်မှာတော့ တန်ချိန် ၁ သန်းခန့်သာ တင်ပို့နိုင် ခဲ့ပါတယ်။ စာရင်း ဇယားများအရ ယခင်နှစ်က ထိုင်းမှ ဆန်တင်ပို့မှု သိသိသာသာ လျော့ကျ ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒုတိယ ဆန်အများဆုံး တင်ပို့တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှ Asia Golden Rice Co., ဟာလည်း မနှစ်က အစောပိုင်း ကပင် ကမ္ဘောဒီးယားမှာ ဆန်ဆိုင် ဖွင့်လှစ် ထားပြီးဖြစ် ပါတယ်။ ဗီယက်နမ်နဲ့ ပါကစ္စတန် နိုင်ငံတို့ကလည်း ဆန်ဆိုင်များ လာရောက် ဖွင့်လှစ် ထားပြီး ပြည်ပမှ ဆန်ဝယ်ယူ သူများထံ ကမ္ဘောဒီးယားမှ သင်္ဘော တိုက်ရိုက်တင် ပေးနေတာဖြစ် ပါတယ်။ အစိုးရရဲ့ အစီအမံ များဟာ မိမိတို့အား ကမ္ဘောဒီးယားသို့ ရွှေ့ပြောင်းရန် တွန်းအား ပေးရာရောက် လျက်ရှိတယ်လို့ ]]Capital Rice Ltd.}} က ပြောဆိုပါတယ်။ ထိုင်း နိုင်ငံမှာတော့ ပရီမီယံဆန် - ဆန်မွှေးကိုမူ ]]Capital Rice Ltd.}} မှ ဆက်လက် ရောင်းချ နေဆဲဖြစ် ပါတယ်။ ၂ဝ၁၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ရွေးကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရ အစိုးရဟာ စပါး တစ်တန်ကို အနိမ့်ဆုံး ၁၅ဝဝဝ ဘတ်နဲ့ ဝယ်ယူမယ်လို့ ကတိ ပေးထားတဲ့ အတွက် ထိုင်း ဆန်ဈေးများမြင့် တက်လာရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
၂ဝဝ၇ ခုနှစ် စားနပ် ရိက္ခာ ရှားပါးမှု ကာလက စပြီး အိန္ဒိယဟာ ကမ္ဘာ့ ဆန်တင်ပို့ သူများမှာ ပါဝင်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ဘဲ ၂ဝ၁၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ မှာတော့ ကမ္ဘာ့ဆန် အများဆုံး တင်ပို့မှု သရဖူကို ထိုင်းနိုင်ငံထံမှ လွဲှပြောင်း ရယူ သွားခဲ့ပါတယ်။
ဆန်ဈေးနှုန်း အပိုင်းကို ကြည့်မယ်ဆိုလျှင် ယခုအပတ်မှာ ထိုင်းဆန် တစ်တန်လျှင် ၅၆၅ ဒေါ်လာ ပေါက်ပြီး အခြား အာရှ နိုင်ငံများက ဆန်တစ်တန် ဈေးဟာ ဒေါ်လာ ၃၉ဝ မှ ၄၂၅ ပေါက်လျက် ရှိပါတယ်။ ကမ္ဘောဒီးယား စပါး တစ်တန်ကို ဘတ် ၆ဝဝဝ ဝန်းကျင်နဲ့ အရောင်း အဝယ်ဖြစ် နေပြီး ဆန်တစ်တန်ကို ဒေါ်လာ ၃၉ဝ နဲ့ တင်ပို့တဲ့ အတွက် အိန္ဒိယ၊ ဗီယက်နမ်၊ ပါကစ္စတန်တို့နဲ့ ဈေးကွက်မှာ ယှဉ်ပြိုင် နိုင်စွမ်း ရှိနေပါတယ်။ မိမိတို့ရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက် ကတော့ EBA အထူး အခွင့်အရေးကို ခံစားပြီး ဥရောပ သမဂ္ဂ နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့လိုခြင်း ဖြစ်တယ်လို့ Wanlop က ပြောပါတယ်။ EBA ဆိုတာ ကတော့ Everything But Arms ဖြစ်ပြီး ဆင်းရဲသော နိုင်ငံများမှ ပစ္စည်းများ တင်သွင်းခြင်း အပေါ် အကောက်ခွန် သုည ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ စည်းကြပ်တဲ့ အခွန် အထူး သက်သာခွင့် ဖြစ်ပါတယ်။
ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံဟာ လာမဲ့ နှစ်အနည်းငယ် အကြာမှာ ဆန် တင်ပို့တဲ့ ဦးဆောင်နိုင်ငံ နေရာကို ရောက်ရှိ လိုတဲ့ ဆန္ဒရှိနေ ပါတယ်။ ၂ဝ၁၆ ခုနှစ်မှာ ဆန်တန်ချိန် ၁ သန်း တင်ပို့ရန် မျှော်မှန်းထားပြီး ၂ဝ၁၂ ခုနှစ်မှာ တန်ချိန် ၈ဝဝဝဝဝ တင်ပို့ နိုင်ခဲ့တယ်လို့ USDA ရဲ့ စာရင်း ဇယားများ အရ သိရှိရ ပါတယ်။
ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံမှာ ဆန်စက်နဲ့ သင်္ဘော ဆိပ်ကမ်းများ အလုံ အလောက် မရှိသေးတဲ့ အတွက် ကမ္ဘောဒီးယားမှ ဆန် ပြည်ပ တင်ပို့သူများဟာ ၂ဝ၁၆ ခုနှစ်မှာ ၎င်းးတို့ရဲ့ ဆန်တင်ပို့မှု ဦးဆောင် နိုင်ငံ ဖြစ်ရမယ် ဆိုတဲ့ ရည်မှန်းချက်ကို အကောင် အထည် ဖော်ရန် မမျှော်မှန်းရဲဘဲ ဖြစ်နေပါတယ်။ သို့သော်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံမှ ရင်းနှီး မြှုပ်နံှသူ များနဲ့ ကျွမ်းကျင် သူများကို ဖိတ်ခေါ်ပြီး မျှော်မှန်းချက်ကို အကောင် အထည် ဖော်နိုင်ရေး တာဝန်ရှိ သူများက ဆောင်ရွက်ပေး လျက်ရှိပါတယ်။ မဟာမိတ် နိုင်ငံကြီး ဖြစ်တဲ့ တရုတ် နိုင်ငံဟာ ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံရဲ့ ရေပေး ဝေရေး စနစ်များ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေး ပံ့ပိုး ကူညီသလို ဆန်စက်များ တည်ဆောက်ရန် အတွက်လည်း ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေး နေပါတယ်။
Source: Reuters >>> CMK
